Οστεοπόρωση απο κορτιζόνη

Τα γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη) χρησιμοποιούνται ευρέως στην αντιμετώπιση πολλών φλεγμονωδών (και ρευματικών αυτοάνοσων) νοσημάτων. 

Αποτελούν την πιο συχνή αιτία 2θους ή ιατρογενούς οστεοπόρωσης 

Δόσεις μεγαλύτερες από 2,5 mg/ ημ πρεδνιζολόνης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για οστεοπόρωση ή κάταγμα (ακόμη και χωρίς οστεοπόρωση) σε οσφύ και ισχίο, ενώ ακόμη, ενώ δόσεις < 2,5 mg /ημ σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο μόνο για σπονδυλικά κατάγματα. Προφανώς, όσο μεγαλύτερη είναι η συνολική δόση ή το διάστημα χορήγησης, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος. 

Η μεγαλύτερη οστική απώλεια γίνεται γρήγορα, τους πρώτους 3-6 μήνες. 

Σε ασθενείς που θα πάρουν > 3 μήνες αγωγή με κορτιζόνη και σε δόση > 2,5 mg /ημ συνιστάται:

• ασβέστιο και Βιτ D 
• εκτίμηση καταγματικού κινδύνου (και FRAX)
• με βάση τον κίνδυνο αυτό οι ασθενείς διαστρωματώνονται σε 4 κατηγορίες κινδύνου
• για πολύ υψηλού και υψηλού κινδύνου συνιστώνται αναβολικά (PTH) ως 1ης γραμμής αγωγή
• Χρήσιμες θεραπευτικές επιλογές είναι το Denosumab (1η επιλογή για υψηλού κινδύνου) και τα διφωσφονικά (1η επιλογή σε μέτριου κινδύνου ασθενείς) 

   Humphrey MB, Russell L, Danila MI, Fink HA, Guyatt G, Cannon M, Caplan L, Gore S, Grossman J, Hansen KE, Lane NE, Ma NS, Magrey M, McAlindon T, Robinson AB, Saha S, Womack C, Abdulhadi B, Charles JF, Cheah JTL, Chou S, Goyal I, Haseltine K, Jackson L, Mirza R, Moledina I, Punni E, Rinden T, Turgunbaev M, Wysham K, Turner AS, Uhl S. 2022 American College of Rheumatology Guideline for the Prevention and Treatment of Glucocorticoid-Induced Osteoporosis. Arthritis Rheumatol. 2023 Dec;75(12):2088-2102. doi: 10.1002/art.42646. Epub 2023 Oct 16. PMID: 37845798.