Άσκηση & ρευματικά νοσήματα

Έχει ξεκάθαρα αποδειχθεί ότι, στο γενικό πληθυσμό, η άσκηση έχει ευεργετικές δράσεις στην υγεία, ακόμη και από 30 λεπτά / εβδομάδα. Οι δράσεις αυτές της φυσικής δραστηριότητας περιλαμβάνουν κυρίως μείωση της θνησιμότητας, σε βαθμό μάλιστα μεγαλύτερο από ότι η φαρμακευτική αγωγή, και αυτό με πολύ ασφαλή τρόπο (1). Αντίθετα η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για θάνατο, παρόμοιο με αυτόν του καπνίσματος

Ειδικά για τα ρευματικά νοσήματα: 

Ινομυαλγία : σύμφωνα με τις τελευταίες Ευρωπαϊκές Θεραπευτικές συστάσεις (2) , τα πιο πειστικά δεδομένα για την αντιμετώπιση του νοσήματος αφορούν την ...άσκηση (αερόβια ή ενδυνάμωσης / σε έδαφος ή νερό). Για τον λόγο αυτό, 1ης γραμμής θερ. παρέμβαση θεωρείται πλέον η άσκηση (ισχυρή σύσταση, 100% ομοφωνία) και σε αποτυχία αυτής, έναρξη φαρμακευτικής αγωγής

Στην οστεοαρθρίτιδα, ΟΛΕΣ οι τελευταίες διεθνείς θεραπευτικές συστάσεις έχουν την άσκηση ως 1η επιλογή, με τα πιο ισχυρά δεδομένα (3)

Σε ασθενείς με φλεγμονώδη νοσήματα, όπου ο καρδιαγγειακός κίνδυνος είναι αυξημένος λόγω φλεγμονής, η άσκηση είναι γενικά γνωστό ότι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο αυτό. Ειδικά στην Ρευματοειδή αρθρίτιδα, η άσκηση συνεισφέρει στην μείωση της ρευματικής καχεξίας, στην κινητοποίηση των προσβεβλημένων αρθρώσεων, στη διατήρηση της μυϊκής μάζας, στην καλύτερη ψυχολογική διάθεση και συνιστάται σε ΚΑΘΕ ασθενή, κυρίως σε φάσης ύφεσης της νόσου (τόσο η αερόβια όσο και ασκήσεις αντίστασης) (4)

Σε ασθενείς με οστεοπόρωση, η άσκηση ξεκάθαρα βοηθά στην ενδυνάμωση των μυών και του οστού, κυρίως όμως στη μείωση των πτώσεων (που οδηγούν σε κάταγμα), ενώ σε ασθενείς με οστεοπενία προλαμβάνει σε κάποιο βαθμό την οστεοπόρωση (5)

Σε ασθενείς που λαμβάνουν κορτιζόνη, επιβάλλεται η άσκηση, για έλεγχο του σωματικού βάρους, γλυκαιμικό έλεγχο και μείωση πιθανότητας μυοπάθειας από στεροειδή

Στην Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα, παλαιότερα η άσκηση, μαζί με τα ΜΣΑΦ αποτελούσε την κυρία και μοναδική θεραπευτική προσέγγιση, κυρίως για αποφυγή αγκύλωσης σπονδυλικής στήλης. Σήμερα, τον ρόλο αυτό τον παίζουν σε κύριο βαθμό οι βιολογικοί παράγοντες , όμως η άσκηση (κολύμπι) εξακολουθεί να έχει κάποιο ευεργετικό ρόλο στο θέμα της αγκύλωσης (6)

(1) Promoting physical activity to patients. Christine Haseler, Ranulf Crooke, , Tobias Haseler, BMJ 2019; 366 doi: https://doi.org/10.1136/bmj.l5230 (Published 17 September 2019)

(2) Macfarlane GJ, Kronisch C, Dean LE, et al EULAR revised recommendations for the management of fibromyalgia Annals of the Rheumatic Diseases 2017;76:318-328.

(3) Kolasinski, S.L., Neogi, T., et al. (2020), 2019 American College of Rheumatology/Arthritis Foundation Guideline for the Management of Osteoarthritis of the Hand, Hip, and Knee. Arthritis Care Res. doi:10.1002/acr.24131. First published: 06 January 2020

(4) G. S. Metsios, A. Stavropoulos-Kalinoglou, J. J. C. S. Veldhuijzen van Zanten, G. J. Treharne, V. F. Panoulas, K. M. J. Douglas, Y. Koutedakis, G. D. Kitas, Rheumatoid arthritis, cardiovascular disease and physical exercise: a systematic review, Rheumatology, Volume 47, Issue 3, March 2008, Pages 239-248

(5) LaMonte MJ, Wactawski-Wende J, Larson JC, et al. Association of Physical Activity and Fracture Risk Among Postmenopausal Women. JAMA Netw Open. 2019;2(10): e1914084

(6) R. van den Berg, X. Baraliakos, J. Braun, D. van der Heijde. First update of the current evidence for the management of ankylosing spondylitis with non-pharmacological treatment and non-biologic drugs: a systematic literature review for the ASAS/EULAR management recommendations in ankylosing spondylitis. Rheumatology (Oxford), 51 (2012), pp. 1388-1396