Αλκοόλ & ρευματικά νοσήματα

2020-01-10

Είναι γνωστό ότι η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα αυξημένης θνησιμότητας και νοσηρότητας. Όργανα στόχοι είναι κυρίως το ήπαρ και ο εγκέφαλος. Τελευταία μάλιστα δεν φαίνεται ότι έστω οι μικρές δόσεις ενδέχεται να προσφέρουν κάποια προστατευτική δράση (1).

Ειδικά για τα ρευματικά νοσήματα :

• Λόγω δράσης σε μηχανισμούς παραγωγής ειδικών κυτταροκινών αλλά και σε επίπεδο λειτουργίας ορμονών (τεστοστερόνη) ή οστικών κυττάρων (οστεοβλάστες), το αλκοόλ αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για οστεοπόρωση (ιδιαίτερα στους άνδρες) και πρόκλησης πτώσεων (τόσο λόγω ανάπτυξης μυοπάθειας όσο και λόγω μείωσης επιπέδου συνείδησης σε μέθη) - ανάπτυξης καταγμάτων (2)

• Σε φαρμακολογικό επίπεδο, ενδέχεται να επηρεάσει συχνά & σημαντικά την ηπατική λειτουργία - ομοιοστασία (αύξηση ηπατικών ενζύμων - ηπατοτοξικότητα) κάτι που θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην δράση αλλά και «επιβίωση» σημαντικών φαρμάκων όπως η μεθοτρεξάτη (πρώτης γραμμής τροποποιητικό της φλεγμονώδους αρθρίτιδας πχ ΡΑ, ΨΑ κα) . Το ίδιο ισχύει και για άλλα παρόμοια φάρμακα όπως sulphasalazine, leflunomide ή azathioprine. Η λήψη επίσης ΜΣΑΦ ή κορτιζόνης έχει συσχετισθεί με προβλήματα ανώτερου πεπτικού σε ασθενείς με κατανάλωση αλκοόλ

• Ιδιαίτερα επιβαρυντικός φαίνεται να είναι ο ρόλος του στην ουρική αρθρίτιδα. Κάθε τύπου αλκοόλ και ιδιαίτερα η μπύρα έχει συσχετισθεί σημαντικά με αυξημένα επίπεδα ουρικού στον ορό και με αυξημένο αριθμό κρίσεων ουρικής αρθρίτιδας ή ουρική νόσο (πχ νεφρολιθίαση)

• στην ρευματοειδή αρθρίτιδα πάντως, και κατά περίεργο τρόπο, η ΗΠΙΑ λήψη αλκοόλ (1-2/ημ) έχει συσχετισθεί, σε μικρό πάντως βαθμό, με μείωση της ανάπτυξης του νοσήματος (3) . Πιθανώς αυτό να οφείλετε στην αρνητική δράση που έχει η ΗΠΙΑ κατανάλωση αλκοόλ στην παραγωγή φλεγμονωδών μεσολαβητών όπως TNFα, IL6, CRP. (4) . Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να δικαιολογήσει και την μειωμένη ένταση συμπτωμάτων σε ασθενείς με ΡΑ και μικρή κατανάλωση αλκοόλ (5).


(1) Burton R1, Sheron N2. No level of alcohol consumption improves health. Lancet. 2018 Sep 22;392(10152):987-988. doi: 10.1016/S0140-6736(18)31571-X Epub 2018 Aug 23.

(2) N. Sofat, A. Keat, Alcohol intake in rheumatic disease: good or bad?, Rheumatology, Volume 41, Issue 2, February 2002, Pages 125-128, https://doi.org/10.1093/rheumatology/41.2.125

(3) Lu B, Solomon DH, Costenbader KH, Karlson EW. Alcohol consumption and risk of incident rheumatoid arthritis in women: a prospective study. Arthritis Rheumatol. 2014;66(8):1998-2005. doi:10.1002/art.38634

(4) Barr T, Helms C, Grant K, Messaoudi I. Opposing effects of alcohol on the immune system. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2016;65:242-251. doi:10.1016/j.pnpbp.2015.09.001

(5) James R. Maxwell, Isobel R. Gowers, David J. Moore, Anthony G. Wilson, Alcohol consumption is inversely associated with risk and severity of rheumatoid arthritis, Rheumatology, Volume 49, Issue 11, November 2010, Pages 2140-2146, https://doi.org/10.1093/rheumatology/keq202